اگر چه طلاق طبعات خوبی ندارد و بیشتر مواقع طرفین را متضرر میکند اما باز هم گاهی اتفاق میافتد و چاره‌ای هم نیست. پروسه طلاق در آلمان یکی از پیچیده ترین روندهای قانونی و حقوقی است که مستلزم شرایط زیادی است. در این قسمت همه موارد مهم و ضروری و هر آنچه که قبل از اقدام در باره طلاق باید بدانید را سعی کرده‌ایم بصورت ساده و مختصر توضیح دهیم.
اگر ازدواج شما نا موفق باشد ودر نهایت به جدا زندگی کردن بیانجامد، می توانید طلاق بگیرید. برای جلوگیری از برهم خوردن زود هنگام زندگی زوج ها در آلمان، زن شوهر با بوجود آمدن اختلاف بصورت آنی نمیتوانند طلاق بگیرند. باید ابتدا یک سال (Trennungsjahr) از هم دیگر جدا زندگی کنند و اگر باز هم مشکلات حل نشد و هنوز هم برای طلاق پا فشاری کنند میتوانند طلاق بگیرند.
با این وجود در قانون یک سال جدایی زندگی کردن قبل از طلاق (Trennungsjahr) استثنائاتی هم وجود دارد:
- اگر شما ثابت کنید که نمیتوانید یک سال انتظار بکشید و برای آن دلایل داشته باشید، طلاق شما ممکن است سریعتر انجام شود و نیاز نباشد یک سال تمام صبر کنید. مثلا اگر همسرشما مرتبا و به طور ظالمانه در برابر شما خشونت کرده باشد، اگر شما یا شریک زندگی تان همزمان با و جود متاهل بودن باز هم با فرد دیگری بطور دائم رابطه داشته باشد و یا هم اگر یکی از زوجین از فرد دیگری قرار است بچه دارد شوند. این ها میتوانند دلایلی باشند که طلاق سریع تر انجام شود و نیاز به انتظار نباشد.
- اگر خانم و یا شوهر شما با طلاق موافقت نكند و دلایل قانع کننده‌ی به دادگاه ارائه کند که نشان میدهد مشکل خاصی برای طلاق گرفتن وجود ندارد، در این حالت قبل از طلاق رسمی باید سه سال (بجای یک سال) به طور جداگانه از همدیگر زندگی كنید.
شما باید بتوانید ثابت کنید که در واقع در این یک سال (یا سه سال) واقعا جدا و مستقل زندگی می کنید. یک سال از وقتی حساب میشود که زن و شوهر از لحاظ اقتصادی و فیزیکی از هم جدا می شوند، یعنی زمانی که حساب های بانکی مشترک جدا شوند و در آپارتمان های جداگانه زندگی کنند.
اگر جدا کردن آپارتمان امکان پذیر نیست و در طول سال جداسازی باید در یک خانه زندگی کنید، باید اتاق های مجزا داشته باشید و مستقل از یکدیگر زندگی کنید.
مهم: شما می توانید تقاضای طلاق را مدتی قبل از پایان سال جدایی ارسال کنید، زیرا معمولا چند ماه طول میکشد تا نوبت به شما برسد و درخواست شما بررسی شود.
اگر قبل ازازدواج هیچ نوع قراردادی مبنی بر اینکه بعد از طلاق أموال و ثروت چگونه تقسیم شود امضا نکرده باشید، فقط دارایی هایی که در طول دوره زندگی مشترک و بعد از ازدواج بدست آورده‌اید بطور مساوی بین زن و شوهر تقسیم می شود.
این موضوع را «تقسیم أموال» (Vermögensausgleich) یا (Zugewinnausgleich) نامیده می شود. با این حال، دارایی هایی که طرفین قبل از ازدواج در اختیار داشتند، شامل این تقسیمات نمیشود. اما اگر در هنگام ازدواج در یک قرارداد ازدواج موافقت کرده باشید که تمام ثروت و وسایل شما بعد از جدایی بین شما و همسر شما تقسیم میشود، همه دارایی های قبلی و فعلی تقسیم میشود و بنام (Gütergemeinschaft) یاد میشود. بر عکس اگر هم در قرار داد ازدواج مطرح کنید که هیچ دارایی بین شما تقسیم نخواهد شد، هنگام طلاق هیچ ثروتی تقسیم نمیشود (Gütertrennung).
بهترین راه حل برای تقسیمات دارایی در هنگام طلاق این است که با همسر خود در خارج از دادگاه در مورد مسایل مالی و تقسیمات به توافق برسید. اگرتوافق دو جانبه امکان پذیر نباشد، وکیل شما می تواند به شما برای ادعای تقسیم مالکیت در دادگاه خانواده کمک کند. در نظر داشته باشید که چنین اختلافاتی هزینه های وکیل و دادگاه را افزایش می دهد.
- بعد از طلاق و همچنین در طول یک سال جدا زندگی کردن قبل از طلاق، شوهر و خانم موظف به پرداخت پول کمک هزینه برای مواظبت (Lebensunterhalt) به همدیگر هستند. به عبارت دیگر، اگر شما یکی از زوچین نمیتوانند مصارف زندگی شان را تامین کنید، همسر موظف است که اورا از لحاظ مالی حمایت کند. این حق وقتی به وجود میاید که زوجین نمیتوانید به علت مراقبت از کودک، شرایط سنی، شرایط صحی (سلامتی)، بیکاری یا گذراندن دورهای آموزشی کسب درآمد کنند. اگر شما کودکان مشترک داشته باشید که نزد یکی از والدین زندگی میکنند، باید به آنها هم هزینه حمایتی پرداخت کنید. مبلغ پرداختی برای هزینه حمایتی بستگی به شرایط مالی در طول دوره ازدواج دارد. با این حال، در نظر داشته باشید که شریک زندگی سابق شما هنگامی مجبور به پرداخت میشود که خودش به اندازه کافی درآمد داشته باشد.
- اگر فرزند مشترک داشته باشید، باید تصمیم بگیرید که فرزندانتان در آینده با کدام شما زندگی خواهند کرد و ایا میخواهید که سرپرستی و حصانت فرزندان بین شما مشترک باشد یا خیر. اگر تنها یکی از والدین حضانت کودکان بخواهد داشته باشد، او به تنها برای تربیت و نگهدری از فرزندان مسئول خواهد بود. با توجه به حقوق پدر و مادر برای داشتن تماس (Umgangsrecht) با کودکان، مادر یا پدری که حق سرپرستی هم نداشته باشد، حق دارد به طور منظم فرزند خود را ببیند. بهتر است سعی کنید در این موارد با هم به توافق دو جانبه برسید و دادگاه هم به توافق به شما عمل میکند در غیر آن مداخله خواهد کرد و در مورد حقوق دسترسی والدین به کودکان تصمیم خواهد گرفت. اولویت اصلی در این بخش همیشه رفاه فرزندام است.
- پس از طلاق، قانون حقوق بازنشستگی (Versorgumgsausgleich) در مورد حقوق بازنشستگی زوجین اعمال می شود. در اصل، شما هر مقدار که کار کرده باشید نسبت به آن حقوق باز نشستگی (تقاعد) دریافت میکنید. با این حال، اغلب خانمها به دلیل مواظبت از کودکان و یا خانه‌داری کمتر از مردان کار میکنند و به همین دلیل بعد از حقوق بازنشستگی کمتر دریافت میکنند. بعد ازطلاق، شخصی که بیشتر از دیگری حقوق بازنشستگی دریافت میکند باید بخشی از آن را به شریک زندگی قبلی خود پرداخت کند. دادگاه خانواده تصمیم می گیرد که هر کدام از زوجین چه مقدار حقوق بازنشستگی دریافت کنند و چگونه تقسیم کنند.
مهم: اگر شما و همسر شما راجع به حقوق و تعهدات خود پس از طلاق اختلاف نظر داشته باشید، می توانید قبل از کشانیدن مسائل به دادگاه خانواده، از طریق میانجیگری مسائل را حل کنید
اولین قدم برای شروع این است که یک وکیل قانونی را استخدام کنید تا درخواست طلاق را به دادگاه ارسال کند. دادگاه خانواده درخواست شما را بررسی می کند و آن را به همسر شما می فرستد و او باید بگوید که موافق است یا مخالف. بعدا دادگاه به شما و شریک زندگی شما فرم‌هایی را که باید پر کنید ارسال میکند، شما همه پرسش های طرح شده را جواب میدهد تا در آن حقوق بازنشستگی شما محاسبه شود. یعنی دادگاه بتواند بعد از طلاق اعلام کند که کدام یک از زوجین بیشتر کار کرده اند و در آینده چه مقدار حقوق بازنشستگی دریافت خواهند کرد و چگونه باید با هم تقسیم کنند. این فرآیند محاسبه می تواند تا شش ماه طول بکشد.
هنگامی که همه چیز حل و فصل شود، دادگاه به شما یک قرار ملاقات برای طلاق رسمی می دهد. شما، همسرتان و وکیلتان باید در آن روز در دادگاه خانواده حضور داشته باشید. شما و همسرتان باید کارت شناسایی، پاسپورت و مدارک دیگر خود را ارائه دهید. جلسات دادگاه خانواده عمومی نیست، به این معنی که هیچ تماشاچی یا مهمان در دادگاه مجاز نیست. دادگاه هر گونه مشکلات حل نشده بین شما را حل خواهد کرد و سپس رسما اعلام می کند که شما طلاق گرفته اید وحکم طلاق (Scheidungsbeschluss) را به شما تحویل می دهد.
طول کشیدن روند طلاق شما بستگی به طول مدت ازدواج و میزان ثروت شما دارد. به طور کلی، اگر شما و همسرتان در مورد همه مسائل توافق کنید و دادگاه نیاز نباشد در همه امور مداخله کنید، و یا اگر ثروتمند نیستید که وقت دادگاه در تقسیمات بگذرد، حداقل چهار تا شش ماه طول میکشد. در بیشتر موارد هم ممکن است یک سال یا بیشتر طول بکشد.
اگر شما با ویزای ازدواج به آلمان آمده اید و یا هم بعد از ازدواج در آلمان به دلیل همین ازدواج اقامت گرفته باشید، بعد از طلاق اگر بیشتر از سه سال ازدواج شما میگذرد، اجازه اقامت شما برای یک سال دیگر پس از طلاق تمدید خواهد شد. اگر کمتر از سه سال از ازدواج گذشته باشد، اجازه اقامت شما معمولا تمدید نخواهد شد. حتی اگر جدا زندگی کنید و هنوز طلاق هم نگرفته باشید، ممکن است تمدید نشود. به عبارت دیگر اداره مهاجرت می تواند از شما بخواهد پس از طلاق رسمی آلمان را ترک کند. اما شما می توانید علیه این حکم به دادگاه شکایت کنید. برای انجام این کار، باید وکیل تماس داشته باشید.
در شرایط خاص، اجازه اقامت شما حتی اگر کمتر از سه سال هم زندگی کرده باشید، تمدید خواهد شد:
- اگر با شریک زندگی خود یک فرزند مشترک داشته باشید و در نگهداری و حضانت بچه سهم داشته باشید و یا اگر حق دیدن کودک را دارید و از لحاظ مالی او را حمایت میکنید، میتوانید در آلمان زندگی کنید و اقامت شما با طلاق باطل نمیشود.
- اگردلیل توقف زندگی مشترک شما این باشد که شریک زندگيتان مکررا و با خشونت عليه شما رفتار کرده است، اجازه اقامت شما بعد از طلاق و یا جدایی هم معمولا تمدید می شود. برای اینکه این موضوع را ثابت کنید باید مدرکی مانند اعتراف خود شوهر شما و یا تاییدی خانه‌ی امن برای زنان را داشته باشید.